Św Barbara z galeny





Czarna figura św. Barbary - patronki górników z kościoła św. Karola Boromeusza na wzgórzu Karczówka w Kielcach jest unikatem w kraju.









Od XV wieku górnicy, zwani gwarkami, wydobywali metodą chałupniczą rudę ołowiu (galenę) ze szczelin skalnych wzniesień Pasma Kadzielniańskiego, górującego nad miastem. Urobek wydobywali z ciasnych szybów, bez kanałów wentylacyjnych. Rocznie jeden gwarek wydobywał ok. 200 kg galeny, zazwyczaj w małych grudkach. W XVIII wieku prace górnicze zostały zaniechane, ponieważ stały się nieopłacalne. W górach pozostało po nich ponad 3 tys. szybów, które stale drążyli górnicy, szukając rudy ołowiu, z wydobycia której utrzymywali swe rodziny.

W grudniu 1646 r., przed dniem św. Barbary, górnik Hilary Mala z Machowskiej Góry, sąsiadującej z Karczówką, wydobył 3 wielkie samorodki ołowiu. Z największej bryły starosta kielecki Antoni Czechowski kazał wyrzeźbić posąg św. Barbary, mierzący 156 cm, który ustawiono w jednym z ołtarzy kościoła na Karczówce. Miejsce wydobycia zostało nazwane Szparą Świętych.

Z pozostałych brył zostały wyrzeźbione: płaskorzeźba Matki Bożej do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach i figura św. Antoniego do kościoła w Borkowicach koło Przysuchy.









/Urszula Koper - Tygodnik Niedziela/